ΑΣΚΤ: Εδώ γεννήθηκαν οι μεγαλύτεροι Έλληνες καλλιτέχνες
Η Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών υπήρξε θεμέλιος λίθος για την ελληνική τέχνη, με σημαντικούς δασκάλους όπως οι Γιάννης Μόραλης, Γιάννης Μόραλης να συμβάλλουν στην ανάπτυξή της. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με την ιστορικό τέχνης Χριστίνα Δημακοπούλου για την καθοριστική τους επιρροή.Ποια ήταν η αρχική μορφή της ΑΣΚΤ και πώς εξελίχθηκε σε αυτόνομη σχολή; Ποιος ήταν ο ρόλος του Πολυτεχνείου στη λειτουργία της ΑΣΚΤ κατά τα πρώτα χρόνια; Πώς επηρεάστηκε η διδασκαλία της τέχνης στην ΑΣΚΤ από τις κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές του 20ού αιώνα;Ποιο ήταν το κύριο εκπαιδευτικό πρόγραμμα της σχολής κατά τον 19ο και 20ό αιώνα; Ποιες ήταν οι σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις που πραγματοποιήθηκαν στην ΑΣΚΤ τον 20ό αιώνα; Ποια ήταν η σχέση της ΑΣΚΤ με διεθνή καλλιτεχνικά ρεύματα και οργανισμούς;Πώς διαμορφώθηκε η αρχιτεκτονική και οι υποδομές της σχολής μέσα στον χρόνο; Ποια ήταν η θέση των γυναικών στην ΑΣΚΤ και πώς εξελίχθηκε η συμμετοχή τους στην καλλιτεχνική εκπαίδευση;Ποιες ήταν οι επιδράσεις της ΑΣΚΤ στη σύγχρονη ελληνική τέχνη και τους καλλιτέχνες που φοίτησαν εκεί;Η Χριστίνα Δημακοπούλου σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Ιστορία της Τέχνης στο πανεπιστήμιο Université de Paris I. Το 2018 υποστήριξε την διδακτορική της διατριβή στο Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών. Έχει διδάξει ιστορία της τέχνης στην ΑΣΚΤ και είναι μέλος ΣΕΠ στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Είναι επίσης μέλος της επιστημονικής επιτροπής της εξαμηνιαίας επιστημονικής επιθεώρησης ΚΡΙΣΗ.
--------
29:35
Νέα Μάκρη: Ο προσφυγικός συνοικισμός που εξελίχθηκε σε λουτρόπολη
Από τις ιωνικές κωμοπόλεις Μάκρη και Λιβίσι, στα παράλια της Λυκίας στη νοτιοδυτική Μικρά Ασία, οι πρόσφυγες από αυτές τις περιοχές εγκαταστάθηκαν στη βορειοανατολική Αττική, ιδρύοντας τη Νέα Μάκρη, το 1924. Η Ευαγγελία Αχλάδη μιλά στην Αγιάτη για τη νεότερη και τη σύγχρονη ιστορία της Νέας Μάκρης που από προσφυγικός συνοικισμός εξελίχθηκε σε λουτρόπολη.Aπό πού προέρχονταν οι πρόσφυγες που ίδρυσαν τη Νέα Μάκρη; Ποια ήταν τα βασικά χαρακτηριστικά της οικονομίας των κοινοτήτων από τις οποίες προέρχονταν οι Μακρολιβισιανοί πρόσφυγες; Ποιοι λόγοι οδήγησαν στη ραγδαία ανάπτυξη της Μάκρης μετά το 1840;Ποιος ήταν ο ρόλος του Παλλύκιου Συλλόγου «Τελμησσός» στην ίδρυση του προσφυγικού οικισμού Ξυλοκέριζα; Ποια ήταν η πορεία του προσφυγικού οικισμού της Νέας Μάκρης από την αγροτική εγκατάσταση στη σημερινή της μορφή; Ποιες ήταν οι κύριες δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι πρόσφυγες τα πρώτα χρόνια εγκατάστασής τους; Πώς συνέβαλαν οι πρόσφυγες στη γενικότερη ανάπτυξη της ελληνικής κοινωνίας, τόσο οικονομικά όσο και πολιτιστικά; Ποιοι σημαντικοί άνθρωποι προέρχονταν από τις κοινότητες των Μακρολιβισιανών και πώς διακρίθηκαν;Πώς αποτυπώνεται η ιστορία των Μικρασιατών προσφύγων στη σημερινή πολιτιστική και κοινωνική ζωή της Ελλάδας; Ποια η σημασία της διατήρησης της μικρασιατικής μνήμης από φορείς όπως η Εταιρεία Ιστορικών Ερευνών «Λυκία»;Η Ευαγγελία Αχλάδη είναι Υπεύθυνη της Βιβλιοθήκης και του Προγράμματος Ελληνικών του Πολιτιστικού Κέντρου της Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη (Σισμανόγλειο Μέγαρο-Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στην Κων/πολη). Είναι ιδρύτρια της Εταιρείας Ιστορικών Μελετών «Λυκία», που μελετά την ιστορία της Μ. Ασίας με έμφαση στην περιοχή της Λυκίας.Επίσης, είναι ερευνήτρια-ιστορικός του μικρασιατικού ελληνισμού. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εντοπίζονται στην Οθωμανική ιστορία του 20ού αιώνα και ιδιαιτέρως στην κοινωνική και εκπαιδευτική ιστορία των ελληνορθόδοξων κοινοτήτων. Έχει επιμεληθεί σειρά εκδόσεων για τη Μάκρη και το Λιβίσι Μ. Ασίας αλλά και τους Έλληνες της Πόλης (Η Λυκία στον Τύπο του 19ου και του 20ου αιώνα (2021), Δ. Καλαφάτης Σύλλογος «Τελμησσός», Η Λογιοσύνη της Πόλης (2023), «Αριστείδης Γεωργαντζόγλου (Αριστείδη Πασά): «Προσωπικότης της άλλοτε αυτοκρατορίας»», Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών 22 (2023) 245-284.
--------
30:15
Γιατί ήταν γαλάζιοι οι πίθηκοι στις τοιχογραφίες της Σαντορίνης;
Οι θηραϊκές τοιχογραφίες, που βρέθηκαν στο προϊστορικό Ακρωτήρι της Σαντορίνης, αποτελούν ανεκτίμητη πηγή πληροφοριών για τον πολιτισμό του Αιγαίου κατά τη Μινωική εποχή. Πώς και διασώθηκαν; Από τι υλικά είναι φτιαγμένες; Και τελικά, τι αποκαλύπτουν για την τοπική κοινωνία, τις συλλογικές αξίες και τη ζωή στο νησί;Ο Ανδρέας Γ. Βλαχόπουλος, καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, γεννήθηκε στην Πάτρα το 1965 και σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου ειδικεύτηκε στην Προϊστορική Αρχαιολογία. Έλαβε το διδακτορικό του το 1995 και τιμήθηκε με το Michael Ventris Memorial Award for Mycenaean Studies (1997). Υπήρξε υπότροφος σε πανεπιστήμια όπως το La Sapienza, το Princeton και το NYU, ενώ έχει εργαστεί στην Ελβετική Αρχαιολογική Σχολή, στο Υπουργείο Πολιτισμού, στο Υπουργείο Αιγαίου και σε ανασκαφές στη Θήρα, τη Νάξο και την Πυλία. Από το 2011 διευθύνει την Αρχαιολογική Έρευνα Πεδίου στο Βαθύ Αστυπάλαιας και από το 2024 το πρόγραμμα στο Κόκκινο Βουνό Θήρας. Η έρευνα και οι δημοσιεύσεις του αφορούν τη Μυκηναϊκή Νάξο, το Μετανακτορικό Αιγαίο, τις Θηραϊκές τοιχογραφίες και τη Μυκηναϊκή Πυλία. Είναι τακτικός εταίρος της Αρχαιολογικής και της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας και αντεπιστέλλον μέλος του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου.
--------
31:55
Ακρωτήρι: Μια κοσμοπολίτικη, προϊστορική πόλη στην Σαντορίνη
Ο Ανδρέας Γ. Βλαχόπουλος, καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, γεννήθηκε στην Πάτρα το 1965 και σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου ειδικεύτηκε στην Προϊστορική Αρχαιολογία. Έλαβε το διδακτορικό του το 1995 και τιμήθηκε με το Michael Ventris Memorial Award for Mycenaean Studies (1997). Υπήρξε υπότροφος σε πανεπιστήμια όπως το La Sapienza, το Princeton και το NYU, ενώ έχει εργαστεί στην Ελβετική Αρχαιολογική Σχολή, στο Υπουργείο Πολιτισμού και σε ανασκαφές στη Θήρα, τη Νάξο και την Πυλία. Από το 2011 διευθύνει την Αρχαιολογική Έρευνα Πεδίου στο Βαθύ Αστυπάλαιας και από το 2024 το πρόγραμμα στο Κόκκινο Βουνό Θήρας. Η έρευνα και οι δημοσιεύσεις του αφορούν τη Μυκηναϊκή Νάξο, το Μετανακτορικό Αιγαίο, τις Θηραϊκές τοιχογραφίες και τη Μυκηναϊκή Πυλία. Είναι τακτικός εταίρος της Αρχαιολογικής και της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας και αντεπιστέλλον μέλος του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου.
--------
28:58
Το «φαρμακείο» της οικογένειας Χωματιανού και η ιατρική στην Αθήνα του 19ου αι
Ποια ήταν η οικογένεια Χωματιανού; Ποιος ήταν ο ρόλος και η συμβολή της; Τι ήταν το «φαρμακείο» ως είδος επίπλου (κασέλα) και ποια τα χαρακτηριστικά του; Ποια ήταν η γενική κατάσταση της ιατρικής στις αρχές του 19ου αιώνα και κατά τη διάρκεια της Επανάστασης;΄Ηταν η Αθήνα μία ιδιαίτερη περίπτωση;Ποια ήταν τα χαρακτηριστικά του ιατρικού επαγγέλματος κατά την Επανάσταση; Ποιες ήταν οι κατηγορίες των γιατρών της εποχής; Πώς αντιμετωπίζονταν οι τραυματίες και οι άρρωστοι, και ποια ήταν η χρήση των φαρμάκων; Τι γνωρίζουμε για τις γυναίκες ως επαγγελματίες (λ.χ. νοσοκόμες) και ως ασθενείς;
España